Termin
gatunku literackiego może kojarzyć się bardzo szkolnie, kiedy to gnębieni przez
polonistów poznawaliśmy ich niezliczoną ilość, a co najgorsze wymagano
rozróżniania ich, a to już było nie do pomyślenia. A gdyby wtedy powiedziano
mi, że przyda mi się to przy wyborze książki w księgarni, a nie w odróżnieniu
Makbeta od Stanisława Wokulskiego? Też by to do mnie nie przemówiło. Teraz ma,
o jakże ma znaczenie.
Typowe gatunki literackie
wchodzą w skład rodzajów literackich, wśród których wyróżnia się epikę, lirykę
i dramat. Żeby naświetlić i odświeżyć licealną pamięć wymienię kilka
najbardziej znanych, aby przybliżyć o czym w ogóle mowa.
Do epiki, która w większości
zapisywana prozą, posiada fabułę, narratora i świat przedstawiony (czas i
miejsce akcji, bohaterów i całokształt przedstawionego świata) zalicza się:
powieść, nowelę, opowiadanie, baśń, legendę i pamiętnik. W skład liryki charakteryzującej
się subiektywnym monologiem ukazującym przeżycia wewnętrzne podmiotu lirycznego
zaliczamy: balladę, fraszkę, hymn, pieśni, psalmy, ody i treny. Ostatnim
rodzajem jest dramat, który w głównej mierze tworzony jest w celu realizacji na
scenie i wyróżnia się: dramat, komedię i tragedię.
Obecnie gatunek literacki
kojarzy się z rodzajem opowieści przedstawionej w książce. Tzn. kupując
książkę, pierwsze co robię wybieram dział, w którym będę szukał czegoś co
lubię. A książki mogą być kryminalne, obyczajowe, przygodowe, sensacyjne,
fantastyczne, psychologiczne, historyczne, thrillery, romanse, dla młodzieży, dla
dzieci czy modne ostatnio Young Adult.
A teraz pora na sedno sprawy,
czyli dziwactwa w gatunkach literackich. Próżno szukać takich nazw jako tytułów
regałów w księgarniach. Co o nich sądzicie?
Facecja, Gazel, Haiku,
Izbornik, Jajkatekara, Kodycyl, Lepiej, Paszkwil, SF&F.
Jest ich o wiele, wiele więcej.
Wybrane przeze mnie mają dziwne nazwy lub kojarzą się z czymś innym niż gatunek
literacki. Wyjaśnienie pozostawiam bardzo dociekliwym.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz